Chung tay xây dựng, phát triển BHYT vì sức khỏe toàn dân

BHYT - cứu cánh cho bệnh nhân nghèo

Những năm qua, việc mở rộng quyền lợi hưởng BHYT giúp người có thẻ BHYT được tiếp cận tối đa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến. Hiện nay, hầu hết thuốc, dịch vụ kỹ thuật đều được quỹ BHYT chi trả khi khám, chữa bệnh (KCB) đúng tuyến. Với mức đóng không cao nhưng khi không may mắc bệnh, kể cả những bệnh hiểm nghèo có chi phí điều trị lớn, người tham gia BHYT được KCB chu đáo, không phân biệt giàu nghèo. Người có thẻ BHYT khi đi KCB đúng tuyến được quỹ BHYT chi trả 80%-100% chi phí KCB theo phạm vi và quyền lợi hưởng tùy thuộc vào nhóm đối tượng.

Theo Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh: Thực hiện KCB bằng thẻ BHYT giúp người nghèo và cận nghèo bớt đi gánh nặng chi tiêu cho gia đình khi ốm đau, tai nạn. Hiện nay, ở nước ta tỷ lệ chi trả chi phí y tế từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ giảm từ 49% năm 2012 xuống còn khoảng 40% và đang phấn đấu đạt dưới 30% vào năm 2025. Đây là kết quả có được từ chính sách BHYT và là một trong những chỉ tiêu quan trọng đánh giá mục tiêu công bằng trong chăm sóc sức khỏe. Với nhiều lợi ích và được sự quan tâm chỉ đạo, định hướng của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực của hệ thống BHXH, số người tham gia BHYT ở nước ta ngày càng tăng cao.

Theo số liệu từ BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 5/2019, toàn quốc có 84 triệu người tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ 89% dân số. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 11% dân số, tương đương với khoảng 10 triệu người chưa tham gia BHYT.

Còn theo thống kê từ Bộ Y tế, tỷ lệ tham gia BHYT tăng dần qua các năm. Năm 2009, khi Luật BHYT có hiệu lực, tỷ lệ dân số tham gia BHYT là 45% và đến tháng 6/2019 đạt 89,6%, vượt chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28/6/2016 (88,1%), trong đó người nghèo, người dân tộc thiểu số, trẻ em dưới 6 tuổi và các đối tượng chính sách xã hội được Nhà nước hỗ trợ toàn bộ mức đóng BHYT. Với kết quả này, mục tiêu đến năm 2020 có hơn 90,7% dân số tham gia BHYT là hoàn toàn có khả năng thực hiện được và phấn đấu tới năm 2025 có hơn 95% dân số có BHYT theo mục tiêu mà Nghị quyết số 20-NQ/TW đã đề ra. Hiện nay còn gần 11% dân số (khoảng 10 triệu người) chưa tham gia BHYT, chủ yếu là đối tượng thuộc nhóm tham gia theo hộ gia đình, hộ gia đình làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình, người lao động trong một số doanh nghiệp tư nhân và sinh viên.

Thời gian qua, công tác truyền thông chính sách, pháp luật BHYT đã được đẩy mạnh, hình thức và nội dung truyền thông cũng được đổi mới nhằm tiếp cận gần hơn tới người dân. Nhận thức của đa số nhân dân về chính sách BHYT đã được nâng lên. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa tham gia BHYT vì nhiều nguyên nhân, trong đó, một bộ phận do khó khăn về kinh tế. Điều này đang tạo ra “lỗ hổng” trong hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, khiến nhiều người có nguy cơ rơi vào bẫy nghèo đói nếu chẳng may ốm đau, tai nạn.

Bên cạnh đó, theo ông Phan Văn Toàn, Phó vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế), trên thực tế, nguy cơ bệnh tật đang có chiều hướng gia tăng, trong khi giá các dịch vụ y tế cũng được điều chỉnh tăng dần theo mức tính đủ các yếu tố, thì việc tham gia BHYT là một lựa chọn sáng suốt, không chỉ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn chia sẻ gánh nặng tài chính, chi phí KCB đối với từng người dân. Vì vậy, việc tuyên truyền, vận động, hỗ trợ người dân tham gia BHYT là việc làm cần thiết, mang lại những tác động xã hội sâu sắc.

Theo thống kê của Trung tâm Giám định bảo hiểm y tế và Thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc (BHXH Việt Nam),nhờ tham gia BHYT mà thời gian qua, nhiều bệnh nhân đã được Quỹ BHYT chi trả tiền khám chữa bệnh lên tới hàng tỉ đồng. Điển hình như bệnh nhân N. có mã số BHYT: BT286862162XXX, tổng số tiền điều trị được quỹ BHYT thanh toán lên tới hơn 12,9 tỷ đồng. Dự kiến số chi phí điều trị cho bệnh nhân này sẽ còn tăng cao; Bệnh nhân Đào Văn H. (Thái Nguyên có mức chi từ Quỹ BHYT lên tới 4,8 tỉ đồng); bệnh nhân Quách Thị Hoài A. (Bình Định; 2,6 tỉ đồng); bệnh nhân Nguyễn Trường S. (TP. HCM; 2,4 tỉ đồng); bệnh nhân Bùi Văn T. (Hà Nam; 1,8 tỉ đồng); bệnh nhân Lê Văn Q. (Khánh Hoà; 1,4 tỉ đồng); hay như bệnh nhân Phan Khắc H. (Hà Nội; 1,2 tỉ đồng)…

Bên cạnh đó, hàng chục trường hợp bệnh nhân khác khi không may ốm đau bệnh tật cũng được Quỹ BHYT chi trả chi phí điều trị từ 100 triệu trở lên.

Hỗ trợ người nghèo mua bảo hiểm y tế

Nhằm hướng tới thực hiện có hiệu quả mục tiêu BHYT toàn dân, từ tháng 6-12/2019, BHXH Việt Nam tổ chức Chương trình “Hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn và giúp đỡ bệnh nhân nghèo” tại 8 tỉnh, thành phố (Yên Bái, Bắc Giang, Thái Bình, Hà Tĩnh, Bình Thuận, Đắc Nông, Đồng Nai, Tiền Giang).

Chương trình dự kiến hỗ trợ mua, tặng thẻ BHYT cho khoảng 2.400 đối tượng khó khăn (người thuộc hộ cận nghèo; người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình; người thuộc đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình; học sinh, sinh viên) từ nguồn kinh phí đóng góp của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam và sự hỗ trợ của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp.

Hiện nay, BHXH Việt Nam đã vận động toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong hệ thống BHXH Việt Nam đóng góp mỗi người một ngày lương để gây quỹ hỗ trợ, tặng thẻ BHYT. Bên cạnh đó, chương trình cũng kêu gọi sự chung tay, vào cuộc của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp giúp đỡ tài chính, hiện vật cho những bệnh nhân mắc bệnh nặng có hoàn cảnh khó khăn đang điều trị tại một số bệnh viện tuyến Trung ương.

BHXH Việt Nam mong muốn với số tiền hỗ trợ của chương trình có thể giúp những người có hoàn cảnh khó khăn yên tâm, ổn định hơn trong cuộc sống từ sự chia sẻ, giúp đỡ của cộng đồng thông qua chính sách BHYT; đồng thời, góp phần tuyên truyền về chính sách BHYT, giúp tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, đẩy nhanh lộ trình tiến tới BHYT toàn dân./.

Theo thống kê, đến nay vẫn còn khoảng 10 triệu người chưa tham gia BHYT, trong khi có thể thấy với số tiền mua thẻ BHYT 750.600 đồng/năm nếu chẳng may ốm đau, bệnh tật, người tham gia sẽ được quỹ BHYT chi trả tiền khám chữa bệnh lớn hơn gấp nhiều lần từ sự chia sẻ của cộng đồng qua chính sách này.

“Thực tế này cho thấy Quỹ BHYT đóng vai trò quan trọng, như chiếc phao cho các bệnh nhân khi không may ốm đau phải vào viện, đặc biệt là những bệnh nhân mắc bệnh trọng, điều trị dài ngày. Do đó, rất cần sự chung tay của toàn xã hội để 100% người dân có thẻ BHYT. Và bên cạnh sự hỗ trợ của nhà nước, của cộng đồng, thì mỗi người dân hãy tích cực tham gia BHYT”- đại diện BHXH Việt Nam nhấn mạnh./.

Đỗ Thoa